सर्वोच्च अदालतले संविधान, जनता र लोकतन्त्रको पक्षमा संसद पुनस्थापनको फैसला गरेको छ । यसको लागि म सर्वोच्च अदालतलाई धेरै धेरै धन्यवाद दिन चाहन्छु । यो संविधान नेपाली जनताले धेरै ठूलो क्रान्ति गरेर ल्याएको हो । नेपालमा १० वर्षे जनयुद्ध र १९ दिने जनआन्दोलनको कारणले गर्दा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापना भयो । नयाँ संविधान बन्यो र यो कार्यन्वयन गर्ने बेला एक÷दुई जना व्यक्तिले संविधान र प्रणालीलाई नै ध्वस्त पार्ने र जनताले दिएको मतको अपमान गर्ने काम गरेका छन् । यो नेपाली इतिहासमा सबैभन्दा कालो घडी हो । तर सर्वोच्चको फैसलाले नेपाली जनता, पार्टीहरू र नागरिक समाज खुशी छन् ।
यो संसद पुनस्र्थापना हुनु भनेको संविधान, लोकतन्त्र र व्यवस्थाको रक्षा हो । त्यसकारण सबै नेपाली जनतालाई म खुशीका साथ बधाई दिन चाहन्छु । आगामी दिनमा यही संविधानमा टेकेर नयाँ नेपाल बनाउन अगाडि बढ्नेछौँ । यसका लािग हामी सबै नेपाली एक भएर अगाडि बढ्नुपर्छ ।
‘संघर्ष चलिरहन्छ’
संसद पुनस्र्थापना हुनुमात्रै हाम्रो लक्ष्य होइन । जनताको राज्यसत्ता लिनेगरी निरन्तर क्रान्तिको सिद्धान्त अनुसार हामी अगाडि बढ्नुपर्छ । जनताको राज्यसत्ता लिनु छ र नेपाललाई समृद्ध बनाएर अगाडि बढ्नु छ । समाजवादमा जानका लागि आधार तयार पार्नुपर्ने छ । यो बीचमा खड्गप्रसाद ओली प्रवृत्तिहरूले धोका दिन सक्छन् । त्यो प्रवृत्ति र त्यतिबेला आउने समस्याविरुद्ध फेरि पनि हामीले संघर्ष गर्नुपर्छ ।
यो त एउटा संकेत हो, हामीले कमसेकम संविधान जोगायौँ । हामीले व्यवस्था र लोकतन्त्र जोगाएका छौँ । तर यसको रक्षा, निकास र यसलाई अगाडि बढाउनका लागि निरन्तर संघर्ष गरिरहनुपर्छ । खड्गप्रसाद ओलीका जस्ता सोचाई र चिन्तनहरूका विरुद्ध आन्तरिक र बाह्य रुपमा संघर्ष गर्नैपर्छ ।
नेपालको कम्युनिष्ट आन्दोलनभित्र खड्ग प्रसाद ओली प्रवृत्ति जन्मिएजस्तै, यो समस्या विश्व कम्युनिष्ट आन्दोलनमा पनि देखिएको छ । त्यसैले यसलाई कुनै अनौठो मान्नु छैन । जसले कम्युनिष्ट आन्दोलनमार्फत जनताको अधिकार सुनिश्चित गरेर अगाडि बढछ, त्यसलाई हामीले साथ दिने हो र त्यसलाई नै हामीले नेतृत्व मान्ने हो ।
नेपाली जनताले दिएको बहुमतको आधारमा अहिलेको सरकार बनेको थियो । बहुमतको सरकार बनेर नेपाललाई विकास गर्दै समाजवादतर्फ जाने जो लक्ष्य लिइएको थियो, यसमा कुठाराघात भयो । आगामी दिनमा पनि त्यस्ता प्रवृत्तिहरू जन्मिए भने त्यसविरुद्ध हामी फेरि लड्छौँ ।
‘व्यक्तिवादी सोचलाई परास्त गर्नुपर्छ’
नेपाली जनताको संघर्ष र क्रान्तिपछि नयाँ राज्यसत्ता स्थापना गर्ने क्रममा एक व्यक्तिको सनकको भरमा त्यसलाई ढलाउने काम भयो । यो विडम्बना हो । केपी ओलीमा व्यक्तिवादी चिन्तन हावी भएकाले यो समस्या उत्पन्न भएको हो । त्यसकारण नेतृत्वमा विचार र दृष्टिकोण नै स्पष्ट हुनुपर्छ ।
जब मान्छेहरूमा नितान्त निजी तथा व्यक्तिवादी सोचहरू आउँछन्, नितान्त आफूबाहेक अरु कोही होइन भन्ने दम्भ र घमण्ड पलाउँछ । त्यसले गर्दा त्यस्ता व्यक्ति जनताको विपक्षमा उभिन्छन् । त्यसकारण हाम्रो कम्युनिष्ट पार्टी र आन्दोलनभित्र चरम व्यक्तिवादी सोच र चिन्तन छ, त्यसलाई परास्त गरियो भने मात्रै देशलाई भनेको जस्ता ढंगले अगाडि बढाउन सक्छौँ ।
नेपाललाई कम्युनिष्ट पार्टीले नै ठिक ढंगले अगाडि बढाउन सक्छन् भन्ने मेरो धारण हो । ओलीले संसद विघटन गरेर जुन प्रतिगामी कदम चाले, त्यसपछि कम्युनिष्ट पार्टीमा दुई कित्ता देखियो । क्रान्ति गरेका र आन्दोलन गर्ने बेला दुःख कष्ट भोगेका जनता अहिले एकातिर छन् । तर एकदम ‘भुँइफुट्टे’हरू अर्कोतिर छन् ।
विचार र राजनीतिका हिसाबले छलफल र विवाद हुनुपर्छ । कमसेकम नेपाली जनता हाम्रा हुन्, कम्युनिष्ट पार्टी हाम्रो हो र नेपाल हाम्रो हो भन्न सक्नुप¥यो । मेरो मात्रै हो भनेपछि त्यो ‘मेरो’ ले उल्टो दिशातिर लैजान्छ । त्यसकारण राजनीतिक दलहरूले नेपाल हाम्रो हो, नेपाली जनता हाम्रा हुन् र कम्युनिष्ट पार्टी हाम्रो हो भन्ने धारणाको विकास गर्न जरुरी छ । हाम्रो पार्टीभित्र गुट उपगुटहरू छन्, तिनले प्रतिगमन तर्फ नै लान्छन् । त्यसैले हामीले ‘हाम्रो’ भन्ने भावनाको विकास गर्नुपर्छ । यो चेतना, विचार र सोचाईको विकास गरेर नेपाललाई अगाडि बढाउनुछ ।
पार्टीमा ओली प्रवृत्ति
पार्टीभित्र अझैपनि ओली प्रवृत्ति छ । त्यो प्रवृत्तिलाई बेलैमा चिनेर हामीले ठिक ढंगले किनारा लगाउनुपर्छ । त्यो प्रवृत्ति र सोचहरूलाई बढार्नुपर्छ । त्यसलाई बढारिसके त्यस्ता खालका प्रवृत्ति र सोचहरूबाट बच्न सक्छौँ । कम्युनिष्ट पार्टी र नेपाललाई बचाउन सक्छौँ । जनताको पक्षमा काम गर्न सक्छौँ ।
समाजमा अरुपनि प्रतिगमन छन्, तिनले अरु ओली जन्माउन सक्छन् र त्यसविरुद्ध निरन्तर संघर्ष गरिरहनुपर्छ भन्ने नागरिक समाजको विश्लेषणलाई हामी अन्यथा मान्दैनौँ । किनकी उहाहरूले नेपाली समाज र नेपालको राज्यसत्ता परिवर्तनको प्रक्रियालाई देखेर विश्लेषण गर्नुभएको छ ।
हामी अहिले नै ढुक्क हुने अवस्था छैन । हामीले हिजो ४६ सालमा एउटा उपलब्धि प्राप्त ग¥यौँ, त्यसमाथि विस्तारै प्रहार हुनथाल्यो र जनयुद्ध गर्नुप-यो । जनयुद्ध र जनआन्दोलनपछि हामीले राज्यसत्ता प्राप्त ग-यौँ, अहिले फेरि यस्तो भयो, त्यसमा हामी सजग छौँ । जतिबेला त्यस्ता खराब चिन्तन र प्रवृत्तिहरू आउँछन्, त्यतिबेला हामीले संघर्ष गरिरहनुपर्ने हुन्छ ।
‘मन्त्री पद नै छोडेकी थिएँ’
मैले जीवनमा सबैभन्दा निरन्तर संघर्ष गर्ने भनेको उत्पीडितहरूका लागि हो । पहिलो कुरा उत्पीडित वर्गको रुपमा छु । दोस्रो कुरा उत्पीडित लिंग, जात र क्षेत्रको पक्षमा छु । यही कारणले ३३ प्रतिशत महिलालाई क्याविनेटमा नलैँजादा मैले मन्त्री पद नै छोडेकी थिएँ । त्यसकारण उत्पीडितको पक्षमा म निरन्तर अगाडि बढ्छु, संघर्ष गर्छु, पार्टीभित्र कुरा उठाइरहेको छु र उठाइरहन्छु ।
हाम्रो पार्टीले जुन अधिकारहरू ल्याएको छ र संविधानले जुन जुन अधिकारहरू सुनिश्चित गरेको छ, त्यसलाई कार्यान्वयन गरेर जानुपर्छ । मजदुरदेखि लिएर सबै उत्पीडितहरूको अधिकार संविधानमा लेखिएको छ, तर संविधानमा लेखिएको अधिकार कार्यान्वयन भएको छैन । संविधान ध्वस्त भइसकेको अवस्थामा हामीले यसको रक्षा ग¥यौँ । त्यसैले अब संविधान कार्यान्वयन गर्नका लागि हामी निरन्तर आवाज उठाउँछौँ, छलफल गर्छौ र संघर्ष गरिरहन्छौँ ।
उत्पीडित वर्गका लागि पार्टीभित्र पनि हामीले निरन्तररुपमा आवाज उठाइरहेका छौँ । गलत ढंगले आउने सोचाईहरू, जसका कारण संविधान कार्यान्वयनतर्फ जान सकिदैन र जसले जनताको अधिकार खोस्छ, त्यस्ता मानसिकताविरुद्ध हामी पार्टीभित्र र बाहिर निरन्तर संघर्ष गरिरहन्छौँ । भित्र वैचारिक र नीतिगत संघर्ष हुन्छ भने बाहिर हामी अर्को ढंगले संघर्ष गर्छौ। बाहिर वर्ग संघर्ष र भित्र अन्तरसंघर्ष हुन्छ । त्यसकारण यो संघर्ष निरन्तर रुपले अगाडि बढाउँछौँ ।
संसद पुनस्र्थापनापछिको यो समय हाम्रो खुशीको समय हो । पुष ५ गते कालो दिन थियो भने फागुन ११ गते उज्यालो दिन हो । त्यसकारण देश भित्र र बाहिर रहने सबै नेपालीलाई धन्यवाद र बधाई दिन चाहन्छु । तर असमानताविरुद्धको लडाईं एकै दिन सकिन्नँ, लडाईं अझै बाँकी छ ।
भिडियो –
(नेपाल रिडर्सका लागि नेता घर्तीसँग प्रकाश अजातले गरेको कुराकानीमा आधारित ।)