Friday, March 5, 2021
  • Login
  • Register
No Result
View All Result
12 °c
13 ° Sun
13 ° Mon
13 ° Tue
13 ° Wed
Nepal Readers
  • गृहपृष्ठ
  • मत-अभिमत
  • सामयिक
  • सुशासन
  • स्वास्थ्य /शिक्षा
  • समाज
  • दस्तावेज
  • हाम्रोबारे
  • गृहपृष्ठ
  • मत-अभिमत
  • सामयिक
  • सुशासन
  • स्वास्थ्य /शिक्षा
  • समाज
  • दस्तावेज
  • हाम्रोबारे
No Result
View All Result
Nepal Readers
No Result
View All Result
Home विमर्शका लागि

फासिवाद र मान्छेको देवत्वकरण

by निनु चापागाईँ
February 13, 2021
- विमर्शका लागि
शंख बजाउँदै किन निक्ल्यो शुक्रवार मूर्दा -याली?
Share on FacebookShare on TwitterEmail

मान्छेभित्रको हिनताबोधले उसले आफैँलाई ‘महान र वरिष्ठ’ बनाउने हो । मान्छे जब आफू कमजोर र कमसल छु भन्ने ठान्छ, तब बाहिर भने उ देखाउन चाहन्छ कि उ धेरै ठूलो र महान् छ । त्यसैको एउटा परिणाम हो खड्गप्रसाद ओलीको देवत्वकरण । जहाँसम्म उनका अनुयायीहरुका कुरा छ, सामन्ती समाजको सबैभन्दा ठूलो विशेषता भनेको नै व्यक्तिलाई पुज्ने हो । धर्मको सिर्जना पनि त्यही पुजक संस्कृतिबाट आएको हो ।

मान्छेका सबै श्रेष्ठतम् लक्षणहरू एकठाउँ थुपारेर नै ईश्वर वा देवताको निर्माण गरिएको हो । मान्छेले नै बनाएका हुन् संसारका सबै देवता र तिलस्मी पात्रहरु । त्यही प्रवृत्ति, रुचि र तरिकाले व्यक्तिहरूलाई पनि महान् बनाउने गरिन्छ । मान्छेहरू महान नहुने भन्ने पनि होइन । एकथरी व्यक्तिहरू कामले महान् हुन्छन् । अर्कोथरी व्यक्तिहरू महान् काम गर्न सक्दैनन् तर उनीहरु महान् देखिन चाहन्छन् । खड्ग ओली प्रवृत्ति त्यसैको अभिव्यक्ति हो ।

अझै विज्ञान र चेतनाका लागि लड्नुपर्छ

विश्वभर विज्ञान र चेतनाको उदय र विस्तार हुँदाहुँदै पनि यस्तो व्यक्तिपुजक संस्कृति कायम रहनुले हामीले अझै विज्ञान र चेतनाका लागि लड्नुपर्छ भन्ने सन्देश दिन्छ । अर्को कुरा, साम्राज्यवादी शक्तिहरुको उदयसँग पनि यी कुरा जोडिएका छन्। जनमतलाई कुल्चनका लागि माथिल्लो वर्गहरू, साम्राज्यवादी वा पूँजिवादी वा एकाधिकारी पूँजिवादी शक्तिहरूले कुनै न कुनै पात्रहरु उभ्याउने गर्छन् । त्यसैको एउटा प्रयत्नको परिणाम पनि हो अहिले संसारभर उदाइरहेको फासीवाद र फासिवादी पात्रहरू ।

अहिले सबैतिर एकैखालको फासीवादी सरकारहरू निर्माण भइरहेका छन् । अमेरिका, भारत लगायतका देश बाहेकमा पनि त्यस्ता लक्षणहरू देखा परिहेका छन् । दक्षिण अमेरिका र एसियामा पनि त्यस्तै देखिन्छ । यी सबै कुराले के पनि संकेत गर्छ भने सर्वत्र जनताको प्रतिरोध र संघर्ष पनि बढ्दै गएको छ । सँगसँगै, त्यसलाई दबाउनका लागि पनि शक्तिशाली व्यक्ति र पात्रहरू खोजिएका छन् ।
र, सोही कारण साम्राज्यवादी शक्ति र तिनलाई सहयोग पु-याउने व्यक्तित्वहरूको खोजी भइरहँदा त्यस्तै पात्रहरूलाई शक्तिमा ल्याइएको छ । यस्ता पात्रहरू साम्राज्यवादीहरूको आदेश मान्ने मात्रै हुन् । आफ्नै बुद्धी र विवेक खियाउने पात्र होइनन् ती । बुद्धी र विवेक खियाउनासाथ त जनताको माझ पुगिन्छ । जसले त्यस्तो गर्दैन, उनीहरुलाई नै अघि ल्याइन्छ ।

यो पनि पढ्नुहोस् –

फासिवादका ३१ लक्षणहरू 

पिछडिएका भनिने देशहरुको तुलनामा भौतिक विकाशमा ठूलो छलाङ मारेका अमेरिका र युरोपमा समेत फासीवादी र दक्षिणपन्थी शक्तिलाई अगाडि ल्याउनका लागि दक्षिणपन्थी र फासीवादी शक्तिहरूले भूमिका खेलेका छन् । यद्धपि तिनको जरा त तत्तत् समाजमा छ । जरा नभएको भए त्यस्ता व्यक्तिहरूको उत्पत्ति नै हुने थिएन । यद्यपि, समाजमा दक्षिणपन्थी सोँच हुनुमात्रै तिनको उदयको कारण भने होइन । यस्ता शक्तिलाई परास्त गर्नका लागि जनचेतनाको खाँचो छ । वैज्ञानिक चेतना र जनमुखी चिन्तनको विकास गर्नुपर्छ । त्यसलाई भौतिकवाद र विज्ञानसँगै समन्वय गरेरे लैजान सकियो भने दक्षिणपन्थी भासबाट मुक्त हुन सकिन्छ ।

विज्ञान पूँजिपति तप्काको नियन्त्रणमा

अहिले विज्ञानको विकास त भएको छ । तर विज्ञानको शक्ति र सामथ्र्य अहिले पनि एउटा सानो पूँजिपति तप्काको नियन्त्रणमा छ । त्यो तप्का विज्ञानलाई विकाश गरेर दुनियाँलाई बेच्छ, पैसा कमाउँछ । तर त्यसैमार्फत नै शोषण कायम राख्न चाहन्छ । उ विज्ञानमा टेकेर अनेक आविस्कार गर्छ तर समाजमा वैज्ञानिक चेतना फैलाउन काम गर्दैन । बरु वैज्ञानिक र तर्कशील चिन्तन फैलाउने काममा सकेसम्म बाधा पु-याउने काम गर्छ । पूँजिवादी तप्का उपभोग गर्ने मान्छेहरु त चाहन्छ तर समाजवादी चिन्तन भएको मानिसहरु निर्माणका लागि छेकबार लगाउने काम गर्छ ।

अहिले हाम्रो समाजको संस्कृति गाँजेमाँझे खालको छ । एकातिर सामाजिक संस्कृतिका आधारभूत तत्वहरूपनि हामीकहाँ छन् । अर्कातिर पूँजिवादी र उपभोक्तावादी संस्कृति पनि यहाँ डरलाग्दो रूपमा विकसित भइरहेको छ । पूँजिवादी संस्कृति हावी भइरहेहेको छ । पूँजिवादी संस्कृतिले सामन्ति र साम्राज्यवादी संस्कृति सँगै लगेर अगाडि बढिरहेको छ । हिजो पो पूँजिवादको अवस्थामा सामन्तवादको विरुद्ध क्रान्तिकारी संघर्ष लडिन्थ्यो।

त्यतिखेर पूँजिवादीले भौतिकवादको सहारा लिए । अहिले उनीहरुलाई त्यो लिनु छैन । त्यो लिएपछि झन आफ्नो पो विनाश हुने रहेछ भनेर उनीहरूले बुझेको हुनाले उनीहरू सामन्ति संस्कृतिलाई सँगै गठजोड गरेर अगाडि बढिरहेका छन् । त्यसैले अहिले ठिमाह संस्कृतिको विकास भइरहेको छ । यो क्रान्तिकारहरूको लागि चुनौतिको कुरो छ । यी दुईवटै संस्कृतिविरुद्ध नलडी हामी नयाँ संस्कृतिको निर्माण गर्न सक्दैनौँ ।

समाज र मानव जीवनको संघर्ष कहिल्यै अन्त्य हुने कुरो होइन । सुधार, थप प्रगती र थप उन्नत जीवन र समाजको पाटो नै हो निरन्तर संघर्ष । एकपटक जनचेतना उभारमा आएपछि पनि फेरि यो पछि पर्न सक्छ त्यो सोलोडोलो अग्रगतिमा सिधै जान्छ भन्ने छैन । त्यो घुमाउरो किसिमले जाने हो । त्यसकारणले यस्ता समस्याहरू आइरहन्छन् ।

यो पनि पढ्नुहोस् –

कम्युनिष्ट सँगठनको संरचनाबाट त्रसित जर्ज अर्वेल पार्टीभित्र संघर्ष गर्न जोड दिन्थे 

र, यी समस्याहरू आउँछन् भन्ने बुझेरै निरन्तर यसमा सजग हुने त्यसको बारेमा संघर्ष गर्ने भन्दा उपाय अर्को केही छैन । समाजमा फासिवाद र दक्षिणपन्थविरुद्ध प्रगतिशिल र विद्रोही तप्काले सधैं गर्ने भनेकै संघर्ष हो । अहिले टाउको उठाउन खोजेका यस्ता दक्षिणपन्थीहरूविरुद्ध र भोलि फेरि उठ्न खोज्ने फासिवादविरुद्ध हामी सधै लड्नुपर्छ, सजग रहनुपर्छ ।

(चापागाईँसँग नेपाल रिडर्सले गरेको कुराकानीमा आधारित ।

 

Get real time update about this post categories directly on your device, subscribe now.

Unsubscribe
निनु चापागाईँ

निनु चापागाईँ

Discussion about this post

Connect with us

Recommended

के रुस र इरान गठबन्धन–सहयोगीहरु हुन्?

के रुस र इरान गठबन्धन–सहयोगीहरु हुन्?

1 year ago
योगमायाः बिर्सिनै नहुने एक वीराङ्गना

योगमायाः बिर्सिनै नहुने एक वीराङ्गना

4 months ago

Popular News

    Facebook Twitter Youtube

    © 2021 Nepal Readers

    No Result
    View All Result
    • गृहपृष्ठ
    • मत-अभिमत
    • सामयिक
    • सुशासन
    • स्वास्थ्य /शिक्षा
    • समाज
    • दस्तावेज
    • हाम्रोबारे

    © 2021 Nepal Readers

    Welcome Back!

    Login to your account below

    Forgotten Password? Sign Up

    Create New Account!

    Fill the forms bellow to register

    *By registering into our website, you agree to the Terms & Conditions and Privacy Policy.
    All fields are required. Log In

    Retrieve your password

    Please enter your username or email address to reset your password.

    Log In

    Add New Playlist

    This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.