नई दिल्ली: कोभिड-१९ महामारी रोक्न मोदी सरकारले लगाइरहेको लकडाउनलाई केही खुकुलो गरेको छ। जसअनुसार यसले मुलुकलाई रातो, सुन्तले र हरियो क्षेत्रमा विभाजन गरेको छ। सबै क्षेत्रमा आर्थिक गतिविधिहरुमा छूट दिइएको छ।
सरकारी, व्यवशायिक कार्यालय र कारखानाहरुमा केही सतर्कता अपनाएर खोल्न अनुमति दिइएको छ।
सबै यातायातहरु बन्द रहनेछन्।
सबै क्षेत्रका ६५ वर्षभन्दा माथिका, १० वर्ष मुनिका र गर्भवती महिला जरूरी काम वा स्वास्थ्य सेवा लिनबाहेक घरबाहिर निस्कन पाइने छैन। अन्य व्यक्तिहरु पनि अनावश्यक हिँडडुल गर्न पाउने छैनन्।
तीन वटै रङका क्षेत्रहरुमा मेडिकल र बहिरङ स्वास्थ्य जाँच सेवा खुला रहनेछन्। तर सामाजिक दूरी कायम राख्नु र मास्क लगाउनु जरूरी छ।
रातो क्षेत्र
रातो क्षेत्रका ग्रामीण क्षेत्रहरुमा सबै प्रकारकव औद्योगिक र निर्माणका काम गर्न फुक्का गरिएको छ। खाद्य उत्पादन तथा प्रशोधन र ईंट-भट्टा पनि पर्दछन्।
कृषिकर्म जस्तो रोप्ने र फसल उठाउने लगायत सबै कामहरुका साथ-साथै मत्स्य पालनसहित पशुपालनका कामहरुलाई अनुमति दिइएको छ। तर सबै प्रकारका परिवहन साधन चलाउन भने प्रतिबन्ध कायम नै राखिएको छ।
सबै रङका क्षेत्रहरुमा बिहान ७ बाट साँझ ७ बजेसम्म बिना काममा हिडँडुल गर्न फुक्का भएको छैन। तीन वटै रङका क्षेत्रहरुमा मेडिकल र बहिरङ स्वास्थ्य जाँच सेवा खुला रहनेछन्। तर सामाजिक दूरी कायम राख्नु र मास्क लगाउनु जरूरी छ।
रेड जोनमा अन्य कुराहरु पनि प्रतिबन्ध नै हुनेछन्। यहां साइकल रिक्शा, अटो रिक्शा, ट्याक्सी र कार सेवा चलाउन पाइने छैन। यहाँ बस सेवा पनि बन्द रहनेछन्।
व्यूटी पार्लर, कपाल कटाइ पसल खोल्न पाइने छैनन्।
स्वास्थ्यकर्मीहरु र बिरामीलाई एयर एम्बुलेन्स परिवहन सेवा लिन सकिनेछ। यसका साथै वरिष्ठ नागरिकहरु, महिला तथा बाल स्याहार केन्द्रमा कार्यरत र आंगनवाडिलाई हिडडुल गर्न छूट दिइएको छ।
बैंक, गैर-बैंकिंग वित्त कम्पनिहरु र सहकारी समितिहरु खुला रहनेछन्।
बिजुली, पानी, दूरसंचार, हुलाक र कूरियर सेवा संचालित गर्न दिइएको छ।
यसका साथै औषधि पसल, सर्जिकल सामानहरुका पसल तथा सेवासंस्थाहरु सामाजिक दूरी कायम गरी मास्क लगाइ संचालन गर्न सकिनेछ।
सुन्तले क्षेत्र
सुन्तले क्षेत्रमा रातो क्षेत्रमा दिइएका सबै छूटहरु दिइएको छ।
यसका थप छूट दिइएको छः ट्याक्सी र कारसेवा संचालन गर्न अनुमति छ। तर यसका ड्राइवरले एक यात्री भन्दा बढी व्यक्ति बोक्न पाउने छैन। चार पाङ्ग्रे वाहनले ड्राइवरसहित दुई यात्री बोक्न पाउनेछ। यसरी नै बाइकले एक व्यक्ति बोक्न सक्नेछ।
हरियो क्षेत्र
हरियो क्षेत्रमा सबै आर्थिक गतिविधिहरुलाई छूट दिइएको छ। सबै प्रकारका कार्यालय र कारखानाहलाई सतर्कताका उपायहरु अपनाएर मात्र अनुमति दिइएका छन्। सबै स्थानमा सामाजिक दूरी कायम राख्न र मास्क लगाउनु अनिवार्य छ। साथै समय-समयमा स्यानेटाइज गर्ने कुरा निश्चित गर्नु पर्नेछ।
यस क्षेत्रमा ५० प्रतिशत सवारी बस चलाउन सकिनेछ।
यस क्षेत्रमा रक्सी र पान पसल खोल्न पाइनेछ। यहां डेढ मिटर भन्दा बढी दूरी कायम गर्नु पर्नेछ। रक्सी पसलमा एक पटकमा पांच जना भन्दा बढी उभिन पाइने छैन।
कुनै पनि प्रकारका कार्यक्रम गर्नु अघि स्थानीय प्रशासनको अनुमति लिनु पर्नेछ। यसमा पनि कमै व्यक्तिमात्र सामेल हुन पाउनेछन्।
दी प्रीन्ट हिन्दी संस्करण १ मइ २०२० राहुल संपालको रिपोर्टबाट।